Ούτε ένα ούτε δύο, αλλά δέκα, συνολικά, είναι τα νομοσχέδια που θα εξετάσει η κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας και τα οποία φέρνουν αλλαγές προς τον καλύτερο στην υγιενομική περίθαλψη. Τα πλείστα από αυτά συζητιούνται χρόνια, είτε εντός είτε εκτός Βουλής, και η μη ψήφισή τους ταλαιπωρεί τους ασθενείς. Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι, σε κάποιες περιπτώσεις, η ανυπαρξία νομοθετικού πλαισίου συνιστά κατάφωρη παραβίαση των δικαιωμάτων των ασθενών. Είναι νομοσχέδια που για κάποιους θα έπρεπε η ψήφιση και η εφαρμογή τους να προηγηθεί της εφαρμογής του ΓεΣΥ, καθώς είναι κοινός παραδεκτό ότι η απουσία συγκεκριμένων νομικών πλαισίων δημιουργεί προβλήματα στην εύρυθμη λειτουργία του συστήματος.
Συνήγορος του Ασθενούς
Το νομοσχέδιο για τον Συνήγορο του Ασθενούς, το οποίο έχει ήδη περάσει από το Υπουργικό Συμβούλιο, έχει κατατεθεί στη Βουλή, με τη συζήτηση να αναμένεται ότι θα ξεκινήσει στην Επιτροπή Υγείας πρώτη, το αργότερο δεύτερη εβδομάδα του Οκτώβρη. Επί της ουσίας το νομοσχέδιο για τον Συνήγορο του Ασθενούς είναι το κομμάτι που λείπει από το παζλ του νόμου για τα δικαιώματα των ασθενών, ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή πριν από μια 20ετία. Ο Συνήγορος είναι το αρμόδιο πρόσωπο το οποίο αναλαμβάνει την παρακολούθηση της εφαρμογής των δικαιωμάτων των ασθενών. Μεταξύ άλλων θα έχει την ευθύνη να λαμβάνει, εξετάζει και διαχειρίζεται οποιαδήποτε παράπονα και καταγγελίες αφορούν στα δικαιώματα ασθενών και αποστέλλονται σε αυτόν λόγω της επείγουσας φύσης τους και να ελέγχει τη συμμόρφωση όλων των παροχέων υπηρεσιών υγείας με τις πρόνοιες του νόμου και υποβάλλει στον υπουργό Υγείας εκθέσεις για τα νοσηλευτήρια, ανά διετία, με διαπιστώσεις, εισηγήσεις και συστάσεις. Στο νομοσχέδιο δεν γίνεται λόγος ωστόσο μόνο για τον Συνήγορο, αλλά και για μια ομάδα ατόμων, έναν μηχανισμό καταγραφής παραπόνων των ασθενών, σε κάθε νοσηλευτήριο, σε κάθε επαρχία. Επιγραμματικά αναφέρουμε ότι, βάσει νόμου, ο κάθε χώρος στον οποίο παρέχονται υπηρεσίες υγείας, π.χ. νοσηλευτήριο, διά νόμου θα υποχρεούται να διαθέτει λειτουργό δικαιωμάτων των ασθενών στον οποίο οι πολίτες θα μπορούν να υποβάλλουν τα παράπονα τους. Η κάθε επαρχία θα διαθέτει την δική της Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων Ο κάθε ασθενής, ο οποίος υποβάλλει παράπονο ή καταγγελία θα λαμβάνει γραπτή απόδειξη και θα αναμένει απάντηση από τον λειτουργό δικαιωμάτων των ασθενών σε διάστημα δύο μόνο ημερών ή σε διάστημα ενός μόνο μήνα εάν το πρόβλημά του δεν είναι δυνατό να επιλυθεί και χρειάζεται η παρέμβαση της Επιτροπής Εξέτασης Παραπόνων της επαρχίας του.
Εποπτεία ΓεΣΥ
Μαζί με τον Συνήγορο θα τεθεί ενώπιον της Βουλής και το τροποποιητικό νομοσχέδιο για την εποπτεία του ΓεΣΥ. Ρόλο επόπτη του συστήματος θα αναλάβει το Υπουργείο Υγείας, με τον επίτροπο Εποπτείας του ΓεΣΥ να καταργείται. «Εποπτεία» στο ΓεΣΥ θα κάνει και ο Συνήγορος του Ασθενούς, δεδομένου ότι θα δέχεται και θα διερευνά παράπονα ασθενών για υπηρεσίες που λαμβάνουν από παρόχους και εντός του ΓεΣΥ. Σημαντική ωστόσο διαφορά το γεγονός ότι ο Συνήγορος θα έχει το δικαίωμα να δημοσιοποιεί τις εκθέσεις που θα εκδίδει, κάτι που δεν μπορούσε να κάνει ο επίτροπος.
Ανακουφιστική φροντίδα
Μέσα Οκτωβρίου, όπως πληροφορείται ο «Π», θα πάρει τον δρόμο για το Υπουργικό Συμβούλιο, αρχικά, και μετέπειτα για τη Βουλή το νομοσχέδιο για την ανακουφιστική φροντίδα. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει σχετική νομοθεσία, με αποτέλεσμα η υπηρεσία αυτή να παρέχεται μόνο σε συγκεκριμένη ομάδα ασθενών, δηλαδή σε καρκινοπαθείς στο τελευταίο στάδιο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μένει «ξεκρέμαστη» μια μεγάλη ομάδα χρόνιων ασθενών, οι οποίοι «αντιμετωπίζουν προβλήματα τα οποία σχετίζονται με απειλητικές για τη ζωή ασθένειες ή σύνθετα και πολύπλοκα προβλήματα υγείας». Όπως καταγράφεται στο νομοσχέδιο, «η παροχή ανακουφιστικής φροντίδας πρέπει να προσφέρεται σε εξειδικευμένα κέντρα και/ή δομές ανακουφιστικής φροντίδας από διεπιστημονικές ομάδες, που να λειτουργούν στη βάση υψηλών προτύπων και προδιαγραφών». Διευκρινίζονται επίσης ζητήματα που έχουν να κάνουν και με το ποιες ειδικότητες συμμετέχουν στις διεπιστημονικές ομάδες, ποια εκπαίδευση πρέπει να έχει ο επαγγελματίας υγείας που θέλει να ασχοληθεί με την παροχή ανακουφιστικής φροντίδας, τα κριτήρια που πρέπει να πληροί ένα κέντρο που παρέχει αυτές τις υπηρεσίες στους ασθενείς.
Κέντρα αποκατάστασης
Άλλο ένα πολύπαθο νομοσχέδιο, το οποίο βρίσκεται αυτή τη στιγμή στη Νομική Υπηρεσία και, όπως πληροφορούμαστε, θα είναι έτοιμο για να βρεθεί ξανά στη Βουλή εντός Νοεμβρίου, είναι το νομοσχέδιο για τα κέντρα αποκατάστασης. Υπηρεσίες αποκατάστασης έχουν ενταχθεί μερικώς στο ΓεΣΥ, μπήκαν δηλαδή οι υπηρεσίες που παρέχουν νοσηλευτήρια και όχι κέντρα αποκατάστασης, με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) να υποστηρίζει ότι χωρίς νόμο δεν μπορεί να προχωρήσει σε επέκταση των υπηρεσιών. Το γεγονός αυτό έφερε την αντίδραση των κέντρων αποκατάστασης, τα οποία στο παρόν στάδιο αδειοδοτούνται στη βάση του περί Οίκων Ευγηρίας Νόμου, ενώ εδώ και καιρό υποβόσκει μια «άτυπη κόντρα» μεταξύ των νοσηλευτηρίων και των ανεξάρτητων κέντρων, με την ολοκλήρωση της διαδικασίας σε επίπεδο Βουλής να μην αναμένεται ότι θα είναι εύκολη.
Ακτινοδιαγνωστικά κέντρα
Ολοκληρώθηκε πριν από μερικές ημέρες η δημόσια διαβούλευση και στόχος είναι Νοέμβριο να βρίσκεται στα χέρια των βουλευτών της Επιτροπής Υγείας και το νομοσχέδιο για τα ακτινοδιαγνωστικά κέντρα. Η ανυπαρξία νομοθεσίας που να διέπει τη λειτουργία τους και οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει αυτό στην υγεία των πολιτών δεν είναι η πρώτη φορά που απασχολούν την Επιτροπή. Ποιος μπορεί άλλωστε να ξεχάσει τις καταγγελίες που έγιναν τον Μάρτιο του 2022, για κέντρα που αγοράζουν μεταχειρισμένα μηχανήματα ακόμη και πάνω από 20 ετών, παρέχοντας αμφιβόλου ποιότητας υπηρεσίες στους ασθενείς που τα επισκέπτονται. Τρεις εκ των βασικών παραμέτρων με τις οποίες καταπιάνεται το εν λόγω νομοσχέδιο είναι: πρώτον, ότι μόνο με φυσική παρουσία ακτινολόγου ή γιατρού με ειδικότητα στην πυρηνική ιατρική θα διενεργούνται διαγνωστικές εξετάσεις σε ακτινοδιαγνωστικά κέντρα, δεύτερον, το γεγονός ότι καθίσταται υποχρεωτική και η παρουσία αναισθησιολόγου σε περιπτώσεις όπου χρειάζεται να χορηγηθεί νάρκωση στον ασθενή και τρίτον, η άδεια λειτουργίας των κέντρων θα πρέπει να ανανεώνεται κάθε χρόνο, αφού προηγηθεί η ετήσια συντήρηση όλων των μηχανημάτων του κέντρου.
Οδοντιατρεία και νοσοκομεία
Το αργότερο εντός Νοεμβρίου αναμένεται ότι θα είναι έτοιμο για να κατατεθεί στη Βουλή και το νομοσχέδιο για τη λειτουργία οδοντιατρείων, ενώ δεν αποκλείεται πριν από το τέλος του χρόνου να αρχίσει η συζήτηση στη Βουλή και για την τροποποίηση του περί Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων Νόμου, προκειμένου να καλύπτει και τη λειτουργία των δημόσιων νοσηλευτηρίων. Πρόκειται για μια εκ των αλλαγών που περιλαμβάνει το νομοσχέδιο, το οποίο εντός των επόμενων δύο εβδομάδων θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση.
Προσβάσιμα ιατρεία
Ο Νοέμβριος αναμένεται ότι θα είναι ο μήνας των νομοσχεδίων, μιας και το νομοσχέδιο που αφορά τη λειτουργία των ιατρείων βάσει προγράμματος θα είναι έτοιμο για να κατατεθεί στη Βουλή το επόμενο δίμηνο. Εάν ψηφιστεί η συγκεκριμένη νομοθεσία θα μπει επιτέλους ένα τέλος στα ιατρεία και στα κέντρα παροχής υπηρεσιών υγείας τα οποία στεγάζονται σε χώρους που δεν είναι προσβάσιμοι σε όλες τις ομάδες ασθενών, π.χ. σε πολυκατοικίες χωρίς ράμπες και ασανσέρ, τα οποία διασφαλίζουν την πρόσβαση σε ΑμεΑ άτομα. Πέραν της πρόσβασης καθορίζεται και ο ιατροτεχνολογικός εξοπλισμός που θα υποχρεούνται να έχουν. Πρόκειται για ένα ζήτημα που απασχολεί εδώ και χρόνια τους ασθενείς, μιας και δεν είναι και λίγες οι καταγγελίες που κατά καιρούς βλέπουν το φως της δημοσιότητας, για ιατρεία και άλλα κέντρα υγείας, τα οποία είτε στεγάζονται σε χώρους που δεν είναι προσβάσιμοι σε ΑμεΑ είτε δεν διαθέτουν τον απαραίτητο ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν ασθενείς.
Πανεπιστημιακές και ασθενοφόρα
Αν υπάρχει ένα νομοσχέδιο το οποίο αποτελεί «στοίχημα» για την κυβέρνηση και τον νυν υπουργό Υγείας, Μιχάλη Δαμιανό, είναι το νομοσχέδιο για τη δημιουργία πανεπιστημιακών κλινικών στην Κύπρο. Μια συζήτηση που άρχισε από το 2013, με τα πλάνα να αλλάζουν ουκ ολίγες φορές. Το νομοσχέδιο αναμένεται ότι θα κατατεθεί στη Βουλή πριν από το τέλος του έτους, κάτι το οποίο έχει υποσχεθεί και ο ίδιος ο υπουργός τόσο σε δηλώσεις του όσο και ενώπιον της Βουλής. Είναι ένα εκ των νομοσχεδίων που σίγουρα δεν θα οδηγηθούν στη Βουλή, με τη σύμφωνο γνώμη όλων των εμπλεκομένων. Παρόμοιο και το σκηνικό όσον αφορά το νομοσχέδιο για τα ασθενοφόρα και το αν θα δημιουργηθεί τελικά ανεξάρτητη Αρχή, με τους εμπλεκόμενους φορείς να αναμένουν τι έχει να πει επί του θέματος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης.
